SEBI कडे तक्रार कशी नोंदवावी?

भारतीय रोखे बाजाराशी संबंधित काही अडचणी आल्यास, तुम्ही SEBI (सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया) कडे जाऊ शकता. SEBI लिस्टेड कंपन्या, रेजिस्टर्ड इंटरमीडियरीज, आणि मार्केट इन्फ्रास्ट्रक्चर संस्थांशी संबंधित मुद्दे आणि अडचणींची तपासणी करते. ती SEBI कायदा, 1992; सिक्युरिटीज कॉन्ट्रॅक्ट रेग्युलेशन कायदा, 1956; डिपॉझिटरीज कायदा, 1996; आणि संबंधित नियम आणि निर्देश यांच्या अंतर्गत असलेल्या बाबींशी संबंधित तक्रारींची चौकशी करते. 

SCORES ही SEBI चा इंटरनेट आधारित तक्रार निवारण प्रणाली आहे. या प्लॅटफॉर्मद्वारे, तुम्ही लिस्टेड कंपनी, इंटरमीडियरी, किंवा मार्केट इन्फ्रास्ट्रक्चर संस्थाविरुद्ध तक्रार नोंदवू शकता. SEBI त्यांच्या वेबसाइटवर FAQ विभाग देखील प्रदान करते, ज्यामध्ये ते स्वीकारत नसलेल्या तक्रारींच्या प्रकारांचा उल्लेख केलेला आहे.  

तक्रार नोंदवताना, SEBI तुम्ही आधीच त्या कंपनीशी संपर्क साधला आहे का ते तपासेल. जर तुम्ही "होय" असे उत्तर दिलात, तर तुमची तक्रार थेट SEBI कडे जाईल. आणि जर तुम्ही "नाही" असे उत्तर दिलात, तर तुमची तक्रार सर्वप्रथम त्या कंपनीकडे पाठवली जाईल, जी 21 कॅलेंडर दिवसांत उत्तर देण्यासाठी जबाबदार आहे.  

SCORES कडे तक्रार नोंदवण्यासाठी सामान्यतः आवश्यक असलेले दस्तऐवज खालीलप्रमाणे आहेत: 

> करारांची प्रत 

> अर्ज फॉर्म 

> बँक स्टेटमेंट्स 

> करार नोट्स 

> ईमेल्स, फॅक्स, आणि इतर पत्रव्यवहार 
 

SEBI SCORES पोर्टल वापरून तक्रार नोंदवण्यासाठी एक सोपे मार्गदर्शक: 

स्टेप 1: SEBIच्या वेबसाइटवर किंवा थेट SCORES पोर्टलवर जा. जर तुम्ही नवीन असाल, तर तुमची जन्मतारीख आणि PAN देऊन नोंदणी करा. तुमची माहिती आपोआप मिळवली जाईल. 

स्टेप 2: नोंदणी झाल्यावर तुमच्या यूजर आयडीने लॉगिन करा. 

स्टेप 3: लॉगिन केल्यानंतर, "तक्रार नोंदवा" या विभागात जा. तुम्ही ज्याविरुद्ध तक्रार करत आहात ती संस्था निवडा, जसे की लिस्टेड कंपनी, स्टॉकब्रोकर, किंवा म्युच्युअल फंड. 

स्टेप 4: योग्य श्रेणी निवडा आणि फॉर्ममध्ये अचूक माहिती भरा. व्यवहारांचे रेकॉर्ड किंवा संवादांची देवाणघेवाण यासारखे संबंधित दस्तऐवज जोडावे. 

स्टेप 5: तुमच्या तक्रारीची अचूकता तपासा. 

स्टेप 6: तक्रार सादर करा आणि ट्रॅकिंगसाठी एक अद्वितीय तक्रार नोंदणी क्रमांक मिळवा. 

स्टेप 7: पोर्टलद्वारे तुमची तक्रार रिअल-टाइममध्ये ट्रॅक करा. SEBI प्रक्रिया विविध टप्प्यांवर अपडेट्स देते. 

स्टेप 8: SEBI ने अधिक माहिती मागितल्यास, तपासात मदत करण्यासाठी तत्परतेने उत्तर द्या. 

स्टेप 9: SEBI ची तपासणी पूर्ण झाल्यानंतर तुम्हाला तक्रारीच्या निराकरणाबद्दल कळवले जाईल, ज्यामध्ये केलेल्या कृतींचा समावेश असेल. 

या स्टेप्सचे पालन करून, गुंतवणूकदार SEBI SCORES पोर्टलचा वापर करून तक्रारी नोंदवू शकतात आणि भारताच्या वित्तीय बाजारात पारदर्शकता आणि न्यायसंगतता राखण्यात मदत करू शकतात. 
 

SEBI ODR (ऑनलाइन विवाद निवारण) हा तक्रारींसाठी दुसरा प्लॅटफॉर्म आहे, आणि गुंतवणूकदारांना सिक्युरिटीज व्यवहाराशी संबंधित विवाद सोडवण्यासाठी ऑनलाइन यंत्रणा प्रदान करण्याचा SEBI चा एक उपक्रम आहे.  

गुंतवणूकदार अधिकृत SEBI पोर्टलद्वारे या प्लॅटफॉर्मवर प्रवेश करू शकतात. तक्रारी किंवा विवाद नोंदवण्यासाठी प्लॅटफॉर्मवर नोंदणी करणे आवश्यक आहे. हा प्लॅटफॉर्म पारदर्शक आणि कार्यक्षम पद्धतीने ऑनलाइन तक्रारी नोंदवणे, ट्रॅक करणे, आणि निवारण करण्यात मदत करतो. 

SEBI ODR विवादात सहभागी पक्षांदरम्यान थेट संवादाची सुविधा पुरवतो आणि सल्लामसलत चर्चा सुलभ करतो. गुंतवणूकदार त्यांच्या तक्रारींची स्थिती मॉनिटर करू शकतात आणि SEBI ODR द्वारे अपडेट्स प्राप्त करू शकतात, जसे SCORES प्लॅटफॉर्मवर उपलब्ध आहे. 
 

अस्वीकरण 

म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक ही बाजारातील जोखीमीच्या अधीन आहेत, योजनेसंबंधित सर्व दस्तऐवज काळजीपूर्वक वाचावेत.