म्युच्युअल फंड्समध्ये 'लिक्विडिटी' म्हणजे काय?

फायनान्शियल मार्केट्समध्ये गुंतवणूक करणे अनेकांसाठी फायद्याचं ठरू शकतं, पण गुंतवणुकीचे निर्णय घेताना वेगवेगळे कॉन्सेप्ट्स समजून घेणंही खूप महत्त्वाचं आहे. यातील एक महत्त्वाचा कॉन्सेप्ट म्हणजे 'लिक्विडिटी'.  

तर, 'लिक्विडिटी' म्हणजे काय? गुंतवणुकीतली लिक्विडिटी म्हणजे आपल्या गुंतवणुकीला किती लवकर आणि सहजपणे रोख रकमेत रूपांतर करता येतं. जर एखादा ॲसेट खूप लिक्विड असेल, तर ते तुम्ही पटकन रोख रकमेत बदलू शकता, आणि यासाठी लागणारा खर्चही कमी असेल. पण, जर एखादा ॲसेट कमी लिक्विड असेल, तर त्याला रोख रकमेत रूपांतर करायला जास्त वेळ लागतो आणि खर्चही जास्त येतो.

म्युच्युअल फंड्समधली लिक्विडिटी: म्युच्युअल फंड्स म्हणजे असे गुंतवणुकीचे साधन आहे जिथे अनेक लोक आपले पैसे एकत्र करतात, आणि फंड मॅनेजर त्या पैशाची गुंतवणूक शेअर्स, बॉण्ड्स किंवा इतर ॲसेट्समध्ये करतो. तुम्हाला म्युच्युअल फंडमधून पैसे काढणे किती सोपं आहे हे फंड ज्यामध्ये गुंतवणूक करतो त्या ॲसेट्सना विकणे किंवा खरेदी करणे किती सोपं आहे यावर अवलंबून असतं.         

जर एखादा म्युच्युअल फंड अशा सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक करत असेल ज्या लोकप्रिय शेअर्स किंवा सरकारी बॉण्ड्स सारख्या सहज विकल्या किंवा खरेदी केल्या जाऊ शकतात, तर तो फंड जास्त लिक्विड मानला जातो. पण जर फंड अशा ॲसेट्समध्ये गुंतवणूक करत असेल ज्या नियमितपणे ट्रेड केल्या जात नाहीत, तर तुमचे पैसे परत मिळवण्यासाठी थोडा जास्त वेळ लागू शकतो. 

म्युच्युअल फंड्सच्या लिक्विडिटीचा गुंतवणुकीच्या निवडीवर कसा प्रभाव पडतो: 

शॉर्ट-टर्म वि. लॉन्ग-टर्म गुंतवणूक: शॉर्ट-टर्म वि. लॉन्ग-टर्म गुंतवणूक: जर तुम्ही शॉर्ट टर्मसाठी गुंतवणूक करण्याची योजना करत असाल, तर जास्त लिक्विड ॲसेट्स योग्य असतात कारण त्यांना पटकन विकता येतं. लॉन्ग-टर्म गुंतवणुकीसाठी,  लिक्विडिटी कमी प्राधान्याची असू शकते कारण गुंतवणूकदार साधारणपणे मार्केटमधल्या चढ-उतारांमधून ॲसेट्स ठेवून ठेवू शकतात आणि दीर्घकालीन वाढीवर लक्ष केंद्रित करू शकतात. 

रिस्क मॅनेजमेंट: जर तुम्हाला कमी रिस्क आवडत असेल, तर जास्त लिक्विड ॲसेट्स चांगला पर्याय असतात कारण त्यांना जास्त मागणी असते आणि त्या कमी अस्थिर असतात. कमी लिक्विड ॲसेट्स जास्त रिस्की असतात कारण त्यांची अस्थिरता जास्त असतेतो आणि विकताना खर्चही जास्त येऊ शकतो. 

आपत्कालीन परिस्थिती हाताळणे: जास्त लिक्विड ॲसेट्स पटकन विकता येतात, त्यामुळे त्या आपत्कालीन परिस्थितींसाठी योग्य असतात. कमी लिक्विड ॲसेट्स विकायला जास्त वेळ लागू शकतो, ज्यामुळे तुम्हाला त्वरीत रोख रक्कम हवी असल्यास समस्या निर्माण होऊ शकते. 
 

याशिवाय, 'लिक्विडिटी रिस्क' म्हणजे अशी परिस्थिती ज्यामध्ये गुंतवणूकदाराला त्याच्या गुंतवणुकीला सहजपणे रोख रकमेत रूपांतर करता येत नाही. 

म्हणून, लिक्विडिटी समजून घेणं महत्त्वाचं आहे कारण ते गुंतवणुकीला किती सहजपणे रोख रकमेत बदलता येईल यावर खूप प्रभाव टाकतं, आणि तुमच्या पोर्टफोलिओचा रिस्क आणि रिटर्न यावरही परिणाम करते. 
 

अस्वीकरण 

म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक ही बाजारातील जोखीमीच्या अधीन आहेत, योजनेसंबंधित सर्व दस्तऐवज काळजीपूर्वक वाचावेत.